foto: M. Przeszlakowska foto: M. Przeszlakowska
Napisane przez  mw Dział: Turystyka
23
Lis
2017

Nałęczów - miasto - ogród

Dolina otoczona wąwozami i wzgórzami, wille ukryte wśrod bujnej zieleni, szum drzew, śpiew ptaków - oto pełny, bajkowo-sentymentalny obraz Nałęczowa: miasta ogrodu.

Najcenniejszym zabytkiem Nałęczowa jest pałac Małachowskich położony na zamknięciu ul. Lipowej, otoczony pięknym, starym parkiem. Autorem piętrowej budowli, nakrytej łamanym mansardowym dachem, z półkolistym frontonem wieńczonym kartuszami z herbami Nałęcz i Pilawa, był architekt Ferdynand Nax. Pałac został wybudowany w całości prawdopodobnie w latach 1771-1775 (w stylu barokowym) dla Stanisława i Marianny z Potockich Małachowskich. W czasie II wojny światowej pałac został w znacznym stopniu zniszczony, jednak zaraz po wojnie odbudowano go. We wnętrzu pałacu zaskakuje bogactwo wystroju reprezentacyjnego piętra w bogatym stylu rokokowym i późno klasycystycznym. Na pierwszym piętrze Sala Balowa, której sufit i ściany pokryte zostały wysokiej wartości artystycznej dekoracją stiukową. W podobnym stopniu ozdobione są przylegające salony.



Obecnie w pałacu mieści się Muzeum Bolesława Prusa. W muzeum znajdują się liczne zbiory dotyczące jego osoby.

Przy pałacu stoi piętrowy budynek zwany "oficyną pałacową" - niegdyś dwór Gałęzowskich pochodzący z pierwszej połowy siedemnastego wieku.

W pochodzącym z połowy XVIII wieku parku, powiększonym w następnym stuleciu dla potrzeb kuracjuszy, znajdują się zabudowania uzdrowiska - m.in. najstarsze sanatorium oraz zabytkowe łazienki nad stawem, domki: grecki, angielski, biskupi. Dalsze budynki sanatorium zostały zbudowane w końcu wieku XIX. Między pałacem a uzdrowiskiem stoi pomnik Stefana Żeromskiego, dłuta A. Żurakowskiego, wystawiony w 1928 roku. Natomiast obok pałacu można oglądać pomnik Bolesława Prusa.

Przy ul. Armatnia Góra, naprzeciwko zabudowań sanatorium, stoi kilka willi pamiętających początki Zakładu Leczniczego: "Podgórze", "Ukraina", "Oktawia" (należąca do Oktawii pierwszej żony Stefana Żeromskiego). Z 1906 roku pochodzi powstała na szczycie wzgórza, według projektu Jana Koszczyc-Witkiewicza, pracownia Stefana Żeromskiego zwana "Chatą", mieszczącą dziś poświęcone mu muzeum. W pobliżu "Chaty" znajduje się mauzoleum syna Żeromskiego, Adama, który zmarł tu w 1918 roku (również projektu Jana Koszyc-Witkiewicza).

Niezapomnianym przeżyciem może być spacer ulicą Lipową, która zachwyca starymi drzewami, między innymi prawie stoma kilkusetletnimi lipami.

Do zabytków miasta należy także znajdujący się na przedmieściach kościół barokowy pochodzący z lat 1730-72.

Na miejscowym cmentarzu grób Michała Andriollego, znakomitego malarza i grafika pochodzenia włoskiego, który ilustrował m.in. "Pana Tadeusza" i "Konrada Wallenroda".

(0 głosów)
Więcej w tej kategorii: Pamiątki z Nałęczowa »